Kolekcja w obecnym charakterze stanowi cenny zbiór obiektów związanych z Sienkiewiczem i jego twórczością. Ekspozycja stała prezentuje materiały biograficzne obejmujące korespondencję pisarza, rękopisy, zdjęcia z epoki, pierwsze wydania dzieł Sienkiewicza oraz ich różnojęzyczne przekłady, a także dzieła sztuki inspirowane osobą i twórczością pisarza. Po remoncie ukończonym w 2014 roku ekspozycja została wzbogacona o multimedia, w tym fragmenty filmów zrealizowanych na podstawie powieści Sienkiewicza.

Bezcennymi eksponatami są z pewnością odlew maski pośmiertnej i prawej dłoni pisarza wykonane przez rzeźbiarza F.K. Blacka. Kolekcja muzeum obejmuje również zbiór medali liczący 460 sztuk o tematyce dotyczącej literatury polskiej.

Muzeum Literackie Henryka Sienkiewicza mieści się w kamienicy należącej niegdyś do Jana Baptysty Quadro, architekta włoskiego, budowniczego poznańskiego ratusza. Przy adaptacji budynku zachowano detale architektoniczne w postaci zabytkowych stropów, wnęk, łuków, filarów czy gzymsów. Tłem dla zbiorów uczyniono wnętrza salonów z przełomu XIX/XX w. W poszczególnych salach znalazły miejsce m.in. wyroby rzemiosła artystycznego, dzieła sztuki oraz książki związane z  tematyką pisarza oraz wątkami z jego twórczości.

Warto wspomnieć, iż Henryk Sienkiewicz (1846 – 1916) będący laureat Literackiej Nagrody Nobla z 1905 r. „za wybitne osiągnięcia w twórczości epickiej”, do dziś jest najchętniej tłumaczonym na języki obce pisarzem polskim. Jego powieść „Quo vadis” od momentu ukazania się I wydania w 1896 r. została przetłumaczona na wszystkie języki europejskie, a także wiele wersji tak egzotycznych jak: j. japoński, chiński, koreański, wietnamski, arabski i in. Ilość nakładów i wznowień jest nieporównywalna z innymi twórcami polskimi i konkuruje z najbardziej znakomitymi pisarzami światowymi.